چرا جیبوتی شاخ شد
سید محمد زهیر غرضی :در ایام گذشته پس از وقوع تنش بین ایران و عربستان و اعدام شیخ نمر و حمله به سفارت عربستان در تهران، تعدادی از کشورهای ریز و درشت روابط خود را با ایران قطع کردند.برخی نوچه‌های سیاسی عربستان بودند و آل‌سعود باقی آنها را نیز خرید.افکارعمومی ایران اکنون به این موضوع توجه نشان داده که در گذشته از محل بیت‌المال ملت ایران به همین کشورهای کم‌اهمیت و کوچک کمک شده است. جیبوتی، سودان و نیجریه توسط دولت‌های مختلف ایران حمایت شدند و از پول نفت ایران برای آنها امکاناتی فراهم شد.
حال باید پرسید که چرا این کشورها در روزهای حساس، به دشمنان ایران پیوستند؟
۱- سیاست خارجی ایران از تجربیات خود درس نمی‌گیرد. متاسفانه حتی رؤسای جمهور هم خاطرات و تجربیات‌شان را به مسؤول بعدی منتقل نمی‌کنند، چه برسد به وزرا و سفرا!در دنیا علمی شکل گرفته که «مدیریت دانش» نامیده می‌شود. بر این اساس هر کسی که مسؤولیتی دارد و با هزینه مردم تجربه‌ای کسب می‌کند، ملزم است تا آن را مستند کند و مسئول بعدی، اشتباهات او را تکرار نکند.
اگر سفرای ایران در چند دهه گذشته از این علم بهره گرفته بودند، ایران در این کشورها سرمایه‌گذاری سیاسی و اقتصادی نمی‌کرد که در نهایت، امروز شرمنده مردم باشد.
2- اگر می‌خواهیم از رقبای منطقه‌ای سبقت بگیریم، نباید از روش‌های آنها استفاده کنیم.
اگر عربستان با پرداخت پول به حکام و دولت‌ها، آنها را با خود هم‌مسیر می‌کند، ایران نباید همان روش را دنبال کند، زیرا هم توان مالی آنها را ندارد و هم این که چنین روشی جواب نمی‌دهد. روش خاص جمهوری اسلامی ایران، روش نفوذ در قلب ملت‌هاست، نه جیب دولت‌ها و حکام! ما باید از نظر محتوایی خودمان را تبلیغ کنیم، نه این که حاکمان مخالف مردم‌سالاری را با آغوش باز بپذیریم.
3- کشورهای توسعه یافته اگر در نقطه‌ای سرمایه‌گذاری می‌کنند، این کار توسط بخش خصوصی انجام می‌شود و دولت‌ها تنها حمایت سیاسی می‌کنند، اما ایران تاکنون دقیقا برعکس آن عمل کرده و در این تنش‌ها بخش خصوصی هزینه ناکارآمدی دولت را میۤپردازد.
4- گروه‌های سیاسی ایران در اختلافات به دنبال حامیان بین‌المللی و منطقه‌ای و شخصی هستند و برای اثبات دیپلماسى هوشمندانه خود به هر سلامی، علیک می‌گویند و به همین دلیل شاهد هستیم که خرده‌کشورها در این تنش‌ها سوءاستفاده کرده و پس از مدتی پشت‌مان را خالی می‌کنند.
اساس روابط بین‌الملل بر منافع کشورها است. متاسفانه مشاهده شده که ما برای وجهه اشخاص، منافع ملی را از بین می‌بریم. برای نمونه، طی چند سال گذشته اگر با عربستان در اوپک سازش نمی‌کردیم، امروز ابزار مقابله بهتری داشتیم. از امروز به بعد نباید کسی در سیاست خارجی ایران دو صدایی داشته باشد و نباید برای کسب قدرت به دشمنان پالس دوستی بفرستیم.
5- ما از مرزهای فرهنگی ایران کمکی نمی‌گیریم و خود را باور نداریم. اگر باور داشتیم که بحرین به ناحق از ایران جدا شده، اگر باور داشتیم تنها قدرت فعال نظامی خاورمیانه هستیم، اگر باور داشتیم که شاید مرزهای جغرافیایی ایران محدود شده ولی مرزهای فرهنگی و مذهبی ایران از دست نرفته، هر عنصر مفلوکی به خاطر سوءمدیریت ما برای ملت و دولت ایران ایجاد زحمت نمی‌کرد.